W oddalonej od Krosna Odrzańskiego o 8 km wsi Czetowice znajduje się piękny PÓŹNOGOTYCKI KOŚCIÓŁ Z XV WIEKU, przebudowany w XVI wieku w stylu renesansowym. budynek pochodzi z 16 wieku. Jego budowa osadzona jest na osi po zachodniej stronie. Budowę kolistej wieży rozpoczęto – według planu zawartego w księdze rachunkowej kościoła w 1654 r, która najpierw pokryta była gontem, później cynową kopułą zakończona latarnią z chorągwią wietrzną z napisem , wzniesiona pod patronatem braci głogowskich w 1726r.KROSNO ODRZAŃSKIE - DAWNE MURY OBRONNE
W bliskim sąsiedztwie Zamku Piastowskiego, tuż przy dworcu autobusowym PKS (ul. Słoneczna) wznosi się niewielki zachowany fragment Murów Obronnych z XIII i XIV w. Były one budowane z cegły i kamienia. Pierwotnie w ich skład wchodziły trzy bramy wjazdowe: Odrzańska (na wysokości obecnego Hotelu Odra), Kamienna (w okolicy Ośrodka Sportu i Rekreacji) i Głogowska (w pobliżu SP nr 1). W XIX w. rozebrano je tworząc promenady widokowe wokół miasta.
Od strony północnej możemy także zobaczyć płyty pamiątkowe. Pierwsza z charakterystyczną tarczą rycerską nawiązuje do 750-lecia nadania praw miejskich, druga z datami - ukazuje jak wysoko sięgała woda Odry podczas pamiętnych powodzi.
Zobacz także:
Średniowieczne budownictwo mieszkalne Krosna nie odbiegało od wznoszonego na terenie Śląska. Początkowo budowano domy drewniane i szachulcowe, później zastępowano je „budynkami masywnymi”. Mieszczanie wznoszący kamieniczki murowane spotykali się z poparciem władz miejskich. Do bogatej architektury mieszczańskiej należał wzniesiony przy rynku w 1709 r. hotel „ Pod złotym słońcem”. Budynek miał bogate wnętrza i ozdobną fasadę. Także bogata w formie była fasada domu wiejskiego i apteki. Przekazy zawierają informacje o bogatych ornamentach zdobiących nadproża okienne, wspominają o bogatej sztukaterii wewnątrz budynków, stiukowych sufitach, ozdobnych kominach, sklepionych parterach. Kamieniczki zbudowane zostały w XVIII w. i na początku wieku XIX, najczęściej na reliktach budowli wcześniejszych – renesansowych i gotyckich. Założone na wydłużonych prostokątach, parcelach gotyckich. Najczęściej są one dwu lub trzy kondygnacjowe, trzyosiowe, z sienią przelotową na osi bocznej. Usytuowane są przeważnie kalenicowo. Nakryte są wysokimi dachami dwuspadowymi, względnie mansardowymi i kryte dachówką. Ten rodzaj domów na obszarze starego miasta można przyjąć jako typ domu w Krośnie najbardziej powszechny. Należą do nich zarówno te, które mieszczą się w zwartej zabudowie na ulicach przyległych do rynku jak
i nieliczne wolnostojące.
Między 15. a 20. lutego 1945 r. w wyniku walk pomiędzy Rosjanami a hitlerowskimi Niemcami, miasto Crossen an der Oder zajęli Rosjanie. Na skutek zaprószenia ognia przez wojska radzieckie, stare (dolne) miasto zostało zniszczone w prawie 80 %. Reszta destrukcji dokonano jednak po wojnie, kiedy rozebrano zgliszcza, a cegieł używano do bieżącej odbudowy Warszawy oraz prawdopodobnie innych miast Polski. W powojennym Krośnie nad Odrą (pierwsza nazwa), możemy zobaczyć do tej pory tylko nieliczne zachowane przedwojenne kamienice przy ul. Mnichów i Pocztowej. Na ścianie północnej kamienicy nr 1 przy ul. Mnichów zachował się szczyt domu z gotyckiej zabudowy miasta. W większości obecna zabudowa pochodzi z XVIII i XIX w., a niektóre z nielicznych zachowanych posiadają cechy stylu klasycystycznego. Parę zabytkowych osiemnastowiecznych domów zachowało się również w obrębie dawnej chyży rybackiej (plac Bolesława Prusa).
Wiele zdjęć oraz pamiątek z przedwojennego krośnieńskiego starego miasta znajdziecie Państwo w izbie regionalnej na Zamku Piastowskim.
Zobacz również:
Czytaj także:
KROSNO ODRZAŃSKIE - KOŚCIÓŁ PW. ŚW. ANDRZEJA APOSTOŁA
Obecnie kościół rzymskokatolicki, neogotycki, z charakterystyczną białą fasadą, wzniesiony na podwalinach wcześniejszego, ewangelickiego z 1740 roku, w latach 1825 – 1827, wg projektu Karla Friedricha Schinkela (słynnego architekta np. gmachu Starego Muzeum w Berlinie, kościoła pw. św. Mikołaja w Poczdamie czy kościoła św. Wojciecha w Międzyrzeczu). Na uwagę zasługują zabytkowe organy (sygnowane numerem 822) wykonane około 1900 roku przez znaną firmę Wilhelma Sauera z Frankfurtu nad Odrą oraz trzy dzwony z XV i XVII wieku.
Czy wiedzieliście że?: Święty Andrzej zmarł podobnie jak Chrystus na krzyżu choć mającym kształt litery X. Jest to pierwsza litera słowa „Chrystus” w języku greckim od Χριστός, 'Christos' (Pomazaniec). Krzyż został później nazwany krzyżem świętego Andrzeja, który możemy go spotkać np. przy przejazdach kolejowych.
Czytaj także:
KROSNO ODRZAŃSKIE - KOŚCIÓŁ FARNY PW. ŚW. JADWIGI ŚLĄSKIEJ
W centrum miasta wznosi się kościół pw. Św. Jadwigi Śląskiej, który powstał na zrębie świątyni ufundowanej jeszcze przez księżnę Jadwigę Śląską. Kościół bardzo wcześnie stanowił budowlę monumentalną. Przeprowadzone badania architektoniczne w obrębie wieży kościelnej pozwalają określić, iż najwcześniejsze zachowane fragmenty kościoła pochodzą z pierwszej połowy XIII w. Pierwotnie była to późnogotycka budowla ceglana, przebudowana na początku XVIII wieku w stylu barokowym. Pierwsze fundacje ołtarzy w kościele nastąpiły w latach 1384, 1405 i 1442. Poważny pożar spopielił kościół w 1482 r. Przez cały XV w. rada miejska starała się wyposażyć kościół w niezbędne dla celów liturgicznych rekwizyty. W latach 90-tych XVI w. pomyślnie zakończono prace przy organach, zawieszono w wieży kościelnej dzwon, odnowiono jej kopułę. W 1597 roku niestety od uderzenia pioruna spaliła się wieża, organy uległy poważnej dewastacji, a w miejsce 38- cetnarowego dzwonu powieszono 2,5-cetnarowy. W roku 1619 wysiłkiem miasta dokonano remontu świątyni, lecz w 1631 r. kolejny pożar przekreślił trud budowniczych. Cztery lata później, kościół był już częściowo odbudowany. Po II wojnie światowej usunięto balkony i barokowe ołtarze, przez co wrócił on częściowo do formy sprzed przebudowy. W kościele na uwagę zasługują m.in. barokowe epitafia oraz częściowo zachowane dziewiętnastowieczne organy. W ostatnich latach w ramach prac konserwatorsko - zabezpieczających i udziale finansów gminnych, dokonano wymiany pokrycia dachowego z ceramiki na blachę miedzianą i wykonano nową elewację obiektu. Kościół można zwiedzać po wcześniejszym kontakcie w biurem parafialnym.
Więcej o obiekcie:
- start
- Poprzedni artykuł
- 1
- 2
- Następny artykuł
- koniec
